Ochrona oczu przed słońcem
Silne promienie słoneczne, które pojawiają się latem lub odbijają się od śniegu są niebezpieczne nie tylko dla naszej skóry czy głowy, ale także dla oczu. Oczy bardzo silnie reagują na ostre, jasne światło słoneczne. Pojawia się wtedy problem z mrużeniem powiek, łzawieniem i pieczeniem. Mocne światło ultrafioletowe i podczerwone może nawet uszkodzić komórki siatkówki, stać się jedną z głównym przyczyn zapalenia spojówek oraz doprowadzić do niektórych chorób oczu. Przeczytaj nasz poradnik i dowiedz się, jak prawidłowo chronić oczy przed słońcem.
Z tego artykułu dowiesz się:
• Jak promienie słoneczne działają na oczy?
• Jak chronić oczy przed słońcem?
• Jak wybrać okulary przeciwsłoneczne?
• Jakie filtry UV wybrać przy zakupie okularów?
• Jak chronić oczy przed słońcem przy wadzie wzroku?
Jak promienie słoneczne działają na oczy?
Słońce emituje promienie UV-A, UV-B oraz UV-C. Promienie UV-C są pochłaniane przez atmosferę jeszcze zanim dotrą na Ziemię. Promienie UV-A wnikają głęboko do warstwy skóry właściwej, przyspieszają jej starzenie oraz mogą prowadzić do rozwoju nowotworów. Promienie UV-B powodują brązowienie skóry, poparzenia słoneczne oraz uszkadzają oczy. Oczy narażone na działanie promieni UV zaczynają piec, szczypać, stają się zaczerwienione i przesuszone. Mogą również łzawić, być wrażliwe na światło (będziemy automatycznie mrużyć powieki). Często pojawia się nieprzyjemne uczucie piasku pod powiekami. Gdy nie zadbamy o odpowiednią ochronę oczu przed promieniami UV, które będą przedostawać się do oka, możemy narazić się na wiele poważnych chorób.
Nadmierna ekspozycja oczu na słońce podnosi ryzyko zachorowania na:=
• zaćmę,
• skrzydlik,
• czerniak,
• degradację plamki żółtej (tylna część oka odpowiadająca za rozpoznawanie szczegółów obrazu),
• zapalenie spojówek.
Jak chronić oczy przed słońcem?
Szczególnej ochrony przed promieniami UV wymagają oczy zielone i niebieskie. W ich tęczówkach znajduje się bowiem mniej melaniny, czyli barwnika zabezpieczającego przed słońcem. Osoby, które mają oczy innego koloru, również muszą jednak zadbać o prawidłową pielęgnację i ochronę wzroku.
Nie należy niepotrzebnie narażać wzroku na silne promienie słoneczne. Dla oczu słońce najbardziej niebezpieczne jest rano i wieczorem, ponieważ to wtedy znajduje się ono na ich wysokości (dla skóry promienie są najgroźniejsze w godzinach popołudniowych).
Przed latem warto wzmocnić naturalną barierę ochronną naszych oczu. Jak to zrobić? Zastosować odpowiednią dietę. Powinniśmy sięgać po produkty bogate w luteinę i zeaksantynę. Są to karotenoidy pełniące rolę naturalnych filtrów przeciwsłonecznych.
Luteinę znajdziemy m.in. w:
• szpinaku,
• jarmużu,
• natce pietruszki,
• zielonej sałacie,
• żółtej papryce.
Zeaksantynę zawierają:
• agrest,
• awokado,
• jeżyny,
• pomarańczowe i zielone warzywa.
Jak wybrać okulary przeciwsłoneczne?
Podstawowym sposobem ochrony oczu przed słońcem są wysokiej jakości okulary przeciwsłoneczne posiadające filtry UV. Warto je nosić zarówno w miejscach, gdzie słońce świeci szczególnie mocno (np. nad morzem, nad jeziorem czy w górach), jak i podczas jazdy samochodem czy codziennych spacerów po mieście. Okulary należy kupować wyłącznie w sprawdzonych miejscach (np. salonach optycznych), ponieważ noszenie szkieł bez filtrów UV (specjalnej powłoki ochronnej) bardzo często jest bardziej szkodliwe dla oczu niż całkowite zrezygnowanie z okularów. Ciemne zabarwienie szkieł powoduje rozszerzenie źrenic, dlatego promienie UV są wtedy przepuszczane do wnętrza oka, co może doprowadzić do uszkodzenia siatkówki i plamki żółtej.
Jaki kolor powinny mieć szkła? Poszczególne zabarwienia pełnią inne funkcje:
• brązowe, bursztynowe i miedziane – dobrze zatrzymują światło niebieskie wywołujące uczucie olśnienia oraz podnoszą kontrast zieleni trawy na tle błękitu nieba,
• szare i szarozielone – nie zmieniają odcieni przedmiotów, dlatego umożliwiają dobrą ocenę odległości (dobre np. do prowadzenia samochodu),
• żółte i pomarańczowe – poprawiają kontrast widzenia w pochmurne dni. Aby zapewniły ochronę przy silnym nasłonecznieniu, muszą mieć 90% zabarwienia,
• różowe – poprawiają naturalne kolory i zwiększają kontrast przedmiotów znajdujących się na białym, niebieskim lub zielonym tle, zwiększają kontrast widzenia. Dobrze sprawdzą się jednak w bardziej pochmurne dni, a nie w pełnym słońcu,
• srebrne – chronią przed oślepiającym światłem. Nie można ich stosować do jazdy samochodem,
• czarne i grafitowe – dobrze chronią nawet przed bardzo intensywnym słońcem, dlatego sprawdzą się np. nad morzem czy w górach oraz do uprawiania sportów (np. wspinaczki po górach). Nie przełamują barw, poprawiają kontrast widzenia.
Dla wymagających użytkowników zaprojektowano okulary przeciwsłoneczne z powłoką antyrefleksyjną oraz filtrem polaryzacyjnym. Soczewki polaryzacyjne neutralizują odblaski światła odbijającego się od wody czy mokrej nawierzchni, dlatego są idealne do jazdy samochodem oraz spacerów po plaży. Powłoka antyrefleksyjna chroni przed odbijaniem promieni słonecznych od samych szkieł okularów (oraz od oka). Najczęściej producenci nakładają ją z tyłu szkiełka, aby redukowała światło przedostające się do oka z boku okularów. Powłoka antyrefleksyjna dobrze wyostrza obraz.
Jakie filtry UV wybrać przy zakupie okularów?
Po okulary z filtrem UV powinien sięgać każdy, kto chce ochronić swoje oczy przed niekorzystnym działaniem promieni słonecznych.
W szczególności są one potrzebne:
• kierowcom,
• osobom spędzającym dużo czasu na słońcu,
• osobom uprawiającym sporty na świeżym powietrzu,
• osobom przyjmującym leki i suplementy zwiększające wrażliwość na promieniowanie UV.
Do codziennego chodzenia w słoneczne dni warto wybierać okulary z filtrem podstawowym chroniącym oczy przed promieniami UV w 99-100%. Gdy chcesz, aby szła całkowicie blokowały promieniowanie UV-A i UV-B, wybieraj okulary z symbolem UV 400.
Jak chronić oczy przed słońcem przy wadzie wzroku?
Na rynku można znaleźć okulary z filtrem fotochromowym (tzw. inteligentne soczewki). Taki filtr coraz częściej stosowany jest w okularach korygujących wady wzroku. Po wyjściu na słońce szkła stają się ciemne i chronią przed promieniowaniem UV. W zależności od natężenia promieni automatycznie się rozjaśniają (nawet do pełnej przezroczystości) lub przyciemniają, dlatego są bardzo wygodnym rozwiązaniem.
Obecnie można zamówić również okulary przeciwsłoneczne ze szkłami korekcyjnymi. Są one wykonywane na receptę, dlatego dobrze korygują konkretną wadę wzroku, a zarazem chronią przed szkodliwym promieniowaniem UV.
Osoby, które na co dzień noszą soczewki kontaktowe, także muszą pamiętać o ochronie oczu przed słońcem. Na lato najlepsze będą soczewki jednodniowe z filtrem UV. Szkła I klasy zapewniają nawet do 90% ochrony przed promieniami UV-A i do 99% przed promieniami UV-B. Podczas słonecznych dni soczewki z filtrem należy łączyć z okularami przeciwsłonecznymi.
Osoby noszące szkła kontaktowe latem powinny sięgać również po krople nawilżające – sztuczne łzy bez dodatku konserwantów. Nawilżą one przesuszone oczy, ukoją podrażnienia spowodowane przez promienie słoneczne, zapobiegną pieczeniu i zaczerwienieniu oczu.