Najczęstsze infekcje oczu u dzieci i dorosłych

Wirusy, bakterie, grzyby oraz ameby mogą powodować infekcje oczu. Wprawdzie często nie są one groźne, ale wiążą się z nieprzyjemnymi objawami utrudniającymi codzienne funkcjonowanie. Niektóre nieleczone infekcje mogą się rozwijać i w konsekwencji prowadzić do poważniejszych powikłań, dlatego ważna jest prawidłowa diagnostyka i leczenie. Poznaj najczęstsze infekcje oczu u dzieci i dorosłych, dowiedz się, jak im zapobiegać oraz leczyć.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Jakie są przyczyny, objawy i sposoby leczenia jęczmienia?

• Jakie są przyczyny, objawy i sposoby leczenia zapalenia spojówek?

Jakie są przyczyny, objawy i sposoby leczenia jęczmienia?

Jęczmień to potoczna nazwa grudkowego ropnia na jednym lub kilku gruczołach powieki. Infekcja ta jest spowodowana  przez bakterie gronkowca, które przenikają do błony śluzowej. Ropień może rozwinąć się w wyniku pocierania oczu brudnymi rękami, dlatego często dotyka dzieci. Ryzyko infekcji wzrasta u osób, które nie dbają o dokładny demakijaż oczu przed snem (nadmiar tuszu zatyka wtedy ujścia gruczołów łojowych) oraz przebywających w zadymionych pomieszczeniach. Szczególną ostrożność powinny zachować również osoby noszące soczewki kontaktowe, ponieważ ich nieprawidłowa pielęgnacja bywa przyczyną rozwoju na powierzchni szkieł bakterii, które przedostają się do oka i wywołują stan zapalny.

Ropień ma postać czerwonej grudki z żółtym czubkiem. Najczęściej pojawia się ona na brzegu powieki (jęczmień zewnętrzny), aby po kilku dniach samoistnie pęknąć i oczyścić się z ropy. Rzadziej infekcja ma postać zapalenia gruczołów tarczkowych, a grudka pojawia się pod powieką. Jęczmień wewnętrzny jest bardziej bolesny i nie pęka (po kilku dniach powinien zaschnąć). Infekcji zwykle towarzyszy obrzęk i zaczerwienienie powiek oraz ból. U niektórych może pojawić się wrażliwość oczu na światło.

Dojrzewanie jęczmienia można przyspieszyć przykładając do oka letnie kompresy. Gdy ropa wydostanie się z ropnia, można wykonać  delikatny masaż powieki preparatem do czyszczenia brzegów powiek lub wacikiem z łagodnym płynem do demakijażu. Przy powtarzającej się infekcji, najlepiej odwiedzić specjalistę, ponieważ przyczyną może być zmniejszona odporność organizmu. Okulista może przepisać antybiotyki, które pomogą zwalczyć infekcję.

Jakie są przyczyny, objawy i sposoby leczenia zapalenia spojówek?

Zapalenie spojówek to jedna z najczęstszych infekcji oczu. Głównym objawem infekcji jest zaczerwienienie (przekrwienie), pieczenie i swędzenie oczu. Spojówka to błona śluzowa, która wyściela wewnętrzną część powiek i przednią część gałek ocznych i chroni przed infekcjami. Gdy na spojówkę trafią patogeny (np. z brudnej ręki), może rozwinąć się stan zapalny.

Objawy zapalenia spojówek (każdego typu) to swędzenie i pieczenie oczu, uczucie kłucia w oku oraz uczucie „piasku pod powiekami”. Na całej powierzchni spojówki może pojawić się zaczerwienienie – jest ono efektem rozszerzenia naczynek krwionośnych. Przy infekcjach o podłożu wirusowym można zaobserwować wodnistą, a przy zapaleniach bakteryjnych śluzowo-ropną lub ropną wydzielinę z oka.

Wyróżnia się:

• bakteryjne zapalenie spojówek – wywoływane jest przez bakterie. Charakterystycznym objawem przedmiotowym infekcji jest ropna wydzielina i obrzęk spojówek, są one także zaczerwienione,
• wirusowe zapalenie spojówek – wywołane przez wirusy (wirus opryszczki, adenowirusy, wirus ospy wietrznej lub wirus półpaśca), może towarzyszyć grypie lub przeziębieniu. Widoczny jest obrzęk i przekrwienie spojówek, choremu towarzyszy obfite łzawienie, światłowstręt i poczucie, że w oku znajduje się ciało obce,
• grzybicze zapalenie spojówek – jest bardzo rzadkie, najczęściej występuje u osób z obniżoną odpornością w wyniku chorób autoimmunologicznych. Mogą pojawić się u użytkowników soczewek kontaktowych, którzy nie dbają o higienę soczewek i pojemnika. Trudna w diagnozie, daje niespecyficzne objawy.
• alergiczne zapalenie spojówek – najczęściej jest wywołane przez pyłki roślin, Jego objawem są zaczerwienione oczy, pieczenie i swędzenie oczu oraz pojawienie się wodnistej wydzieliny,
• chlamydiowe zapalenie spojówek – występuje najrzadziej. Jest spowodowane przez chlamydię, towarzyszy mu obrzęk śluzówek, przekrwienie oczu i ropno-śluzowa wydzielina pojawiająca się w worku spojówki.
• zakażenie pierwotniakiem (ameba) – może wystąpić u użytkowników soczewek kontaktowych, którzy nie stosując się do zaleceń, dopuszczają do kontaktu wody z soczewką kontaktową (pływanie, kąpiel, prysznic, sauna, basen, mycie twarzy, czyszczenie soczewek kontaktowych lub pojemnika wodą). Towarzyszy mu bardzo silny ból i mocny światłowstręt. Może doprowadzić do poważnych uszkodzeń rogówki.

Do zapalenia spojówek może dojść wskutek niewłaściwej higieny, dlatego nie wolno pożyczać kosmetyków do oczu oraz używać pożyczonych soczewek. Bardzo ważna jest także prawidłowa pielęgnacja szkieł kontaktowych i pojemnika.

Warto podkreślić, że zapalenie spojówek nie zawsze ma charakter infekcji. Może pojawić się również wskutek działania na oko pyłu i drażniących oparów (np. smogu). Z kolei czynniki, takie jak wiatr i mocne światło mogą podrażniać spojówkę i dawać chwilowy efekt dyskomfortu podobny do zapalenia spojówek – ale nie jest to zapalenie spojówek i zwykle przechodzi po ustaniu czynnika drażniącego lub w ciągu kilkunastu minut do kilku godzin. Pośredni wpływ może mieć także nieprawidłowo skorygowana wada wzroku. Przyczynia się bowiem do częstszego pocierania oczu ze zmęczenia albo z uwagi na rozmazany obraz, co zwiększa ryzyko zapalenia spojówek.

W pierwszej fazie zapalenia spojówek można zastosować nawilżające krople do oczu, które przyniosą ulgę (preparat nie może zawierać konserwantów, które podrażniałyby oko). Przy bakteryjnym zapaleniu spojówek najczęściej stosuje się krople z antybiotykiem, maści i tabletki. Taka kuracja pozwala skrócić czas trwania choroby i złagodzić jej nieprzyjemne objawy. Przy zapaleniu wirusowym okuliści zalecają leki przeciwwirusowe. Przy zapaleniu o podłożu alergicznym najważniejsze jest wyeliminowanie alergenu, doraźnie można zastosować sztuczne łzy.

Terapię zaleconą przez specjalistę można połączyć z domowymi sposobami, które złagodzą przebieg zapalenia:

• stosowanie chłodzących okładów (np. z kostek lodu lub specjalne silikonowe maseczki chłodzące na oczy),
• przemywanie oczu naparem ze świetlika (działa przeciwzapalnie),
• unikanie ekspozycji oczu na światło słoneczne,
• nienadwyrężanie oczu pracą przy komputerze,
• zrezygnowanie z makijażu oczu,
• odstawienie soczewek kontaktowych do czasu wyleczenia infekcji.